Zik asmi ssawalen iɣersiwen, d waxuten yella yiwen weydi yettidir weḥd-s di teẓgi, mačči deg yexxamen akk d wemdan am tura. Yella iteddu yettmerriḥ di teẓgi war ma yemlal-d kra n yiwen ad as-yekkes cwiṭ ɣef wul.
Tikkelt kan alarmi i iwala awtul n lexla yeffeɣ-d seg yiwen umadaɣ. Awtul n lexla akken kan i t-id-iwala yefjeɛ, yebɣa ad yerwel, yessawel-as weydi :
-Ur ttaggad ay awtul n lexla, ur ttaggad, d acu ara tiniḍ limer ad nuɣal d imeddukkal ?
– Acuɣer ala, ma tebɣiḍ si tura.
Xtaren amkan yelhan di teẓgi akken ad sɛeddin iḍ-nsen. Mi d-yeɣli yiḍ awtul n lexla yeṭṭef amḍiq-is akken ad igen, ur iɛeṭṭel ara, yewwi-t yiḍes, igen. Aydi ur t-id-yusi ara yiḍes. Abeḥri mi d-iserreḥ yesseɣlay-d ifer isekla, rnu-yas lherca n yifrax n yiḍ, d-yeffɣen ɣer ṣṣyada, dɣa si tikkelt ɣer tayeḍ ad yesseglef: “Haw, haw, haw…… “ Awtul n lexla iruḥ-as yiḍes, teṭṭef-it tirgigit si tugdi, dɣa yenṭeq ɣer weydi yenn-yas :
-Uh ay aydi, fakk fell-aɣ aseglef-inek, limer ad k-d-isel yifis a d-yas ad aɣ-yečč i sin yid-neɣ.
Aydi yesneɣna-t wayen yesla sɣur umeddakkel-ines, yebda yettmeslay d yiman-is: « Ameddakkel-agi-inu d amagad, nekk ur ḥlaǧeɣ ara ameddakkel amagad, tura ilaq-iyi ad nadiɣ ɣef yifis amer ahat ad t-tafeɣ mačči d amagad ».
Tafrara, yeǧǧa awtul n lexla yebda yettnadi ɣef yifis, anda ara t-yaf ? Inuda alarmi t-yufa:
– Ay ifis d acu ara tiniḍ limer ad nuɣal d imeddukkal ?
– Acuɣer ala ? Ma tebɣiḍ si tura. Xtaren amkan yelhan di teẓgi akken ad sɛeddin iḍ-nsen.
Mi d-yeɣli yiḍ, ifis yeṭṭef amḍiq-is, akken ad igen, ur iɛeṭṭel ara yewwi-t yiḍes igen. Aydi ur t-id-yusi ara yiḍes. Yebda aseglef: “ Haw, haw, haw…..” Ifis, iruḥ-as yiḍes, teṭṭef-it tirgigit n tugdi, dɣa yenṭeq ɣer weydi yenna-yas :
– Uh ay aydi, fakk fell-aɣ aseglef-inek, limer ad ak-d-isel yizem, a d-yas ad aɣ-yečč i sin yid-neɣ.
Aydi yesneɣna-t wayen yesla sɣur umeddakkel-ines, yebda yettmeslay d yiman-is: «ameddakkel-agi-inu d amagad, nekk ur ḥlaǧeɣ ara ɣer umeddakkel amagad, tura ilaq-iyi ad nadiɣ ɣef yizem, amer ahat ad t-tafeɣ mačči d amagad ».
Tafrara, yeǧǧa ifis, yebda yettnadi ɣef yizem anda ara t-yaf. Inuda, alarmi t-yufa, seddaw useklu iqeggel i tili, iruḥ ɣur-s yenna-yas :
– Ay izem d acu ara tiniḍ limer ad nuɣal d imeddukkal ?
– Acuɣer ala, ma tebɣiḍ si tura.
– Bdan amerreḥ alarmi d-yeɣli yiḍ.
Xtaren amkan yelhan di teẓgi akken ad sɛeddin iḍ-nsen.
Mi d-yeɣli yiḍ, izem yeṭṭef amḍiq-is akken ad igen, ur iɛeṭṭel ara, yewwi-t yiḍes, igen. Aydi ur t-id-yusi ara yiḍes, yebɣa ad ijerreb ameddakel-ines, ma yettaggad neɣ xaṭi, dɣa si tikkelt ɣer tayeḍ ad yesseglef: “ Haw, haw, haw…….”. Izem iruḥ-as yiḍes, teṭṭef-it tirgigit si tugdi, dɣa yenṭeq ɣer weydi yenn-yas :
– Uh ay aydi fakk fell-aɣ aseglef-inek, limer ad ak-d-isel mmi-s n tmeṭṭut a d-yas ad aɣ-ineɣ i sin-yidneɣ.
Aydi yesneɣna-t wayen yesla sɣur umeddakkel-ines, yebda yettmeslay d yiman-is: « ameddakkel-agi-inu d amagad, nekk ur ḥlaǧeɣ ara ameddakkel amagad, tura ilaq-iyi ad nadiɣ ɣef mmi-s n tmeṭṭut amer ahat ad t-tafeɣ mačči d amagaḍ »
Tafrara, yeǧǧa izem, yebda yettnadi ɣef mmi-s n tmeṭṭut anda ara t-yaf. Inuda alarmi t-yufat di tlemmast n teẓgi, yettqeddir isɣaren, iruḥ ɣur-s yenna-yas :
– A mmi-s n tmeṭṭut, awtul n lexla yugad ifis, ifis yugad izem, izem yugad-ik, d acu ara tiniḍ limer ad nuɣal d imeddukkal ?
– Acuɣer ala ? ma tebɣiḍ si tura.
Mi fukkeɣ aqedder, ddu-d yid-i. Mmi-s n tmeṭṭut yewwi-d yid-s aydi s axxam.
Tameddit, mmi-s n tmeṭṭut, seg imi yeɛya, yefka mayna yeṭṭes, ma yella d aydi yekker-d di tezgent n yiḍ, yebda aseglef; “ haw, haw, haw…………”
Mmis n tmeṭṭut yuki-d seg yiḍes, yenṭeq ɣer weydi yenna-yas :
– Uh ay aydi, ma yella telluẓeḍ, ečč, ma yella teffudeḍ seww, deg leɛnaya –k eǧǧ-iyi ad gneɣ.
Aydi yebda yettmeslay d yiman-is: « mmi-s n tmeṭṭut-agi ur yugad yiwen », dɣa, yečča, yeswa, yefka mayna ula d netta i yiḍes. Seg wassenni, aydi yuɣal d ameddakel n wemdan.
D’apré Natha caputo
« contes des quatre vents :
« Le chien que se cherche un compagnon»
Tasuqqelt n Yusef ɛacuri
2 commentaires
aydi ma yessen-ik, werǧin a k-yettu, uma amdan, ma ulac deg-k lfayda yezmer a k-yenker
Tes3a lfayda tmacahut-agi. Tan mort a Ccix Yusef. D yidet aqjun ma yugh tanummi d umdan muhal ad at-yejj.
Akken i d-as-yenna Taleb Rabeh ad fell-as ye3fu yerhem : Ay aqjun kecc d ahbib-iw jerbegh-k ur txedd3ed ara.